De aardbevingen boven het gasveld van Slochteren
Neemt het aantal aardschokken af na de maatregelen? Als we de tussenstand van dit jaar vergelijken met de laatste tien jaar zien we voor de hele provincie Groningen dit:| jaar | aantal | groter of gelijk 2.5 |
| 2005 | 31 | 0 |
| 2006 | 49 | 2 |
| 2007 | 30 | 1 |
| 2008 | 40 | 2 |
| 2009 | 44 | 3 |
| 2010 | 39 | 2 |
| 2011 | 83 | 3 |
| 2012 | 95 | 1 |
| 2013 | 121 | 5 |
| 2014 | 83 | 5 |
| 2015 | 113 | 2 |
| 2016 | 119 | 0 |
| 2017 | 128 | 1 |
| 2018 | 2 | 1 |
Na het onrustige jaar 2013 zitten we nog niet weer op het niveau van de relatief kalme jaren van voor 2011. In 2014 hadden we 83 bevingen boven het gasveld van Slochteren. Wel zien we dat jaar nog behoorlijk wat fikse bevingen van boven de 2,5: 5 stuks, net zo veel als in 2013. In 2016 en 2017 neemt het aantal zwaardere bevingen af. In 2017 lijken we weer een opwaartse trend te zien. Voor 2018 zitten we op 2 bevingen waarvan één boven de 2,5. In de grafiek beneden zien we ook nog weinig verandering in het algemene beeld van de afgelopen jaren..
Algemeen
De aardbevingen in Noordoost-Groningen veroorzaken veel schade aan woningen omdat ze zich voordoen op gemiddeld slechts drie kilometer onder het aardoppervlak. Dit gemiddelde is trouwens een schatting van het KNMI. Er kunnen bevingen zijn die zich veel dichter aan de oppervlakte voordoen.Bovendien zorgt de kleigrond voor een golvende werking aan het oppervlak wat er eveneens voor zorgt dat de schade aan huizen en gebouwen vaak aanzienlijk is. De intensiteit is dus heviger dan bij een zogenaamde tektonische aardbeving die op veel grotere diepte - vaak rond de dertig kilometer - plaatsvindt.
Voor de intensiteit wordt de schaal van Mercalli gebruikt. Deze schaal loopt van 1 tot en met 12. Een beschrijving is te vinden via Wikipedia:
| Sterkte |
Uitwerking/Gevolgen
|
|---|---|
| 1 | Niet gevoeld, slechts door seismometers geregistreerd |
| 2 | Nauwelijks gevoeld, alleen onder gunstige omstandigheden gevoeld. |
| 3 | Zwak, door enkele personen gevoeld. Trilling als van voorbijgaand verkeer. |
| 4 | Vrij sterk, door velen gevoeld. Trillingen als van zwaar verkeer. Rammelen van ramen en deuren |
| 5 | Sterk, algemeen gevoeld. Opgehangen voorwerpen slingeren. Slapende mensen worden wakker. |
| 6 | Lichte schade. Schrikreacties. Voorwerpen in huis vallen om. Lichte schade aan minder solide huizen. |
| 7 | Behoorlijke schade. Schade aan veel gebouwen. Schoorstenen breken af. Golven in vijvers. Kerkklokken geven geluid. |
| 8 | Zware schade. Algehele paniek. Algemene schade aan gebouwen. Zwakke bouwwerken gedeeltelijk vernield. |
| 9 | Verwoestend. Veel gebouwen zwaar beschadigd. Schade aan funderingen. Ondergrondse pijpleidingen breken. |
| 10 | Buitengewoon verwoestend en extreme schade. Verwoesting van vele gebouwen. Schade aan dammen en dijken. Grondverplaatsing en scheuren in de aarde. |
| 11 | Catastrofaal. Algemene verwoesting van gebouwen. Rails worden verbogen. Ondergrondse leidingen vernield. |
| 12 | Buitengewoon catastrofaal. Algemene verwoesting. Verandering in het landschap. Scheuren in rotsen. Talloze vernielingen |
| Instrumental Intensity | Acceleration(g) | Velocity(cm/s) | Perceived Shaking | Potential Damage |
|---|---|---|---|---|
| I | < 0.0017 | < 0.1 | Not felt | None |
| II-III | 0.0017 - 0.014 | 0.1 - 1.1 | Weak | None |
| IV | 0.014 - 0.039 | 1.1 - 3.4 | Light | None |
| V | 0.039 - 0.092 | 3.4 - 8.1 | Moderate | Very light |
| VI | 0.092 - 0.18 | 8.1 - 16 | Strong | Light |
| VII | 0.18 - 0.34 | 16 - 31 | Very strong | Moderate |
| VIII | 0.34 - 0.65 | 31 - 60 | Severe | Moderate to heavy |
| IX | 0.65 - 1.24 | 60 - 116 | Violent | Heavy |
| X+ | > 1.24 | > 116 | Extreme | Very heavy |
In 2017 is het KNMI met een hazardkaart gekomen voor het gebied. De kaart geeft de kans op een aardbeving van een bepaalde intensiteit aan.
De algehele schade zou evenwel vooral het gevolg zijn van het grote aantal opeenvolgende bevingen: een stapeleffect, vele kleintjes zouden ook hier één grote maken. Ik heb nergens kunnen vaststellen of deze bewering ook klopt.
Rond half oktober 2015 kwam het KNMI met de volgende verwachting:
Contouren van de maximaal te verwachten versnelling van de bodem in Groningen die eens in de 475 jaar overschreden kan worden. In de gemeente Loppersum is het maximum afgenomen van 0,42 naar 0,36g (versnelling van de zwaartekracht).
Bron: KNMI
Dat is nog altijd 4 keer zo zwaar als de beving bij Huizinge.
Ik heb nu in Excel een bellengrafiek gemaakt waarop ik de magnitude van de bevingen (volgens de schaal van Richter) uitzet tegen de datum ervan. De grootte van de bellen geeft de intensiteit van de beving aan: hoe groter, hoe meer schade.
Het is in de grafiek duidelijk te zien hoe met de jaren de bevingen in frequentie en intensiteit toenemen. De bevingen met een magnitude kleiner dan 1 op de schaal van Richter heb ik hier overigens weggelaten. Ook deze bevingen nemen toe in frequentie.
De bron voor de data is het KNMI.
Datum
|
Lokatie
|
Intensiteit
|
Magnitude
|
Diepte
|
|---|---|---|---|---|
| 1-7-1994 | Stedum | 1,0 | 2,7 | 3,0 |
| 30-7-1994 | Middelstum | 4,5 | 2,7 | 1,0 |
15-2-1998
|
't Zandt | 3,0 | 2,6 | 3,0 |
| 12-6-2000 | Loppersum | 2,0 | 2,5 | 3,0 |
| 15-6-2000 | Siddeburen | 2,0 | 2,5 | 3,0 |
12-9-2001
|
Noordzee | 1,0 | 3,1 | 3,0 |
27-9-2003
|
Westeremden | 1,0 | 2,7 | 3,0 |
| 24-10-2003 | Hoeksmeer | 4,5 | 3,0 | 3,0 |
| 10-11-2003 | Stedum | 4,5 | 3,0 | 3,0 |
| 16-11-2003 | Stedum | 1,0 | 2,7 | 3,0 |
| 8-8-2006 | Westeremden | 1,0 | 3,5 | 3,0 |
8-8-2006
|
Westeremden | 1,0 | 2,5 | 3,0 |
| 17-2-2007 | Harkstede | 1,0 | 2,6 | 3,0 |
| 10-7-2008 | Holwierde | 3,0 | 2,5 | 3,0 |
30-10-2008
|
Westeremden | 2,0 | 3,2 | 3,0 |
| 14-4-2009 | Huizinge | 1,0 | 2,6 | 3,0 |
| 16-4-2009 | Appingedam | 1,0 | 2,6 | 3,0 |
| 8-5-2009 | Zeerijp | 1,0 | 3,0 | 3,0 |
26-11-2009
|
De Hoeve | 1,0 | 2,8 | 3,0 |
| 7-5-2010 | Waddenzee | 1,0 | 2,5 | 3,0 |
| 14-8-2010 | Uithuizermeeden | 1,0 | 2,5 | 3,0 |
| 27-6-2011 | Garrelsweer | 1,0 | 3,2 | 3,0 |
| 31-8-2011 | Uithuizen | 1,0 | 2,5 | 3,0 |
| 6-9-2011 | Oosterwijtwerd | 3,0 | 2,5 | 3,0 |
9-10-2011
|
Noordzee | 1,0 | 3,1 | 3,0 |
| 16-8-2012 | Huizinge | 6,0 | 3,6 | 3,0 |
| 7-2-2013 | Zandeweer | 5,5 | 3,2 | 3,0 |
| 7-2-2013 | Zandeweer | 5,0 | 2,7 | 3,0 |
| 9-2-2013 | 't Zandt | 5,0 | 2,7 | 3,0 |
2-7-2013
|
Garrelsweer | 5,0 | 3,0 | 3,0 |
4-9-2013
|
Zeerijp | 4,0 | 2,8 | 3,0 |
13-2-2014
|
Leermens | 5,0 | 3,0 | 3,0 |
1-9-2014
|
Froombosch | 4,0 | 2,6 | 3,0 |
30-9-2014
|
Garmerwolde | 5,0 | 2,8 | 3,0 |
5-11-2014
|
Zandeweer | 5,0 | 2,9 | 3,0 |
30-12-2014
|
Woudbloem | 5,0 | 2,8 | 3,0 |
6-1-2015
|
Wirdum | 5,0 | 2,7 | 3,0 |
30-9-2015
|
Hellum | 5,0 | 3,1 | 3,0 |
27-5-2017
|
Slochteren | 5,0 | 2,6 | 3,0 |
9-1-2018
|
Zeerijp | 5,0 | 3,4 | 3,0 |
De bevingen kunnen we - zo veel is inmiddels duidelijk - relateren aan de hoeveelheid gewonnen aardgas. Via de website Aardgas-in-Nederland.nl heb ik de volgende grafiek gevonden:
Het groene gebied geeft de winning aan uit het gasveld van Slochteren. Kijkend naar het verband tussen deze grafiek en de grafiek waarin ik de magnitude en de intensiteit van de bevingen heb weergegeven, vraag ik me af of het totaal terugbrengen van de winning uit het gasveld van Slochteren naar rond de 40 miljard m3 per jaar afdoende is. Pas bij winning van minder dan 30 miljard m3 per jaar lijkt de rust enigszins terug te keren.
De vraag is of de regering daar echt op zit te wachten. Als we naar de volgende grafiek kijken, lijkt het erop dat de gasproductie uit het gasveld van Slochteren doelbewust is opgevoerd om de gevolgen van de crisis te bestrijden. Zonder deze extra inkomsten had Nederland waarschijnlijk miljarden extra moeten bezuinigen. Zoveel solidariteit met Groningen zal voor veel Nederlanders wel heel veel gevraagd zijn.
Bijbehorende bestand ExcelAardbevingen003.xlsx is te downloaden via:
https://drive.google.com/drive/u/0/folders/0B7HgkOwFZtdZVmhRQUZFM28yc1U
Voor verder Excel tips klik hier.
Reacties